Lemniscaat, glas in lood , www.piet-van-meel.nl
“Ik heb maar drie dingen te onderwijzen: eenvoud geduld en mededogen. Dit zijn de grootste schatten. Eenvoudig in acties en gedachten keer je terug naar de Bron van het Zijn. Als je geduld hebt met vrienden en vijanden ben je in overeen- stemming met het zijn van alle dingen. Als je mededogen met jezelf hebt, kun je alle wezens op deze wereld verzoenen.” Lao Tse
In deze onzekere tijden een bemoedigende groet van mij. Ik volg de richtlijnen van de regering, in mijn praktijk ontvang ik geen mensen. Wel werk ik via telefoon en beeldbellen. Verrast ben ik door de luister-concentratie die ontstaat, de nabijheid en diepte.
De Lemniscaat is het symbool van het eeuwige leven en van de wisselwerking tussen tegengestelde krachten. Twee uiterste polen worden met elkaar verbonden door een vloeiende lijn. In het midden worden alle tegenstellingen met elkaar verbonden. De tekst van Lao Tse vertelt over het midden, waar geduld, eenvoud en compassie ‘wonen’. Wat een oefening is dat!
Juist in deze onzekere tijden waarin het coronavirus ons onze kwetsbaarheid zo laat voelen. Een tijd waarin we meegesleept kunnen worden door angst voor ziekte, eenzaamheid, verlies van dierbaren, financiële zorgen. Het vastraken in zorgen over de toekomst. De confrontatie met onze onrust, de behoefte om te controleren. Hoe vind je dan de weg naar eenvoud, geduld en compassie?
Ik kan bij momenten enorme tegenstellingen ervaren. Gisteren genoot ik, door het advies rondom huis te blijven, van een boek lezen in de lentezon. Wetend dat patiënten en hun families door een hel gaan en dat artsen, verpleging en schoonmakers lange dagen maken en geconfronteerd worden met heftig lijden. Hoe rijm ik dat met elkaar? Leven met 1,5 meter afstand, de kleinkinderen nauwelijks zien en dan op afstand. Alle beperkingen en onzekerheden, het isolement waarin mensen terecht komen en tegelijk meer rust, schonere lucht. Het besef dat ik in een rijk land woon. Nederland die ‘opschaalt’ naar 2400 IC-bedden, terwijl de mensen in vluchtelingenkampen en krottenwijken dicht op elkaar leven, zonder de voorzieningen die nodig zijn. Het is te groot allemaal om te bevatten. Het kan me een onmachtig gevoel geven en me terugwerpen op mezelf.
Living is learning. De woorden van Lao Tse herinneren me aan hoe hard die drie schatten nodig zijn: eenvoud, geduld en compassie. De enige weg om iets van het midden te ervaren en het te versterken is door in jezelf de uitersten toe te laten, te erkennen, te doorleven en jezelf te bezien met compassie. Keer op keer op keer. Door nederig iedere dag te oefenen, verstrikt te raken, te vallen en weer op te staan. Te doen wat binnen je vermogen ligt. En de momenten te vieren dat je rust ervaart, thuis bent bij jezelf. Dat is wat ik voor mezelf als leidraad heb in deze tijd.
Ik merk dat ik, naarmate deze onzekere tijd langer duurt, steeds meer behoefte krijg aan woorden die me helpen om met een andere blik te kijken naar wat er in en om me heen gebeurt. Ik heb behoefte aan de wijsheid van filosofen, dichters en mystici. Ze raken een andere laag in me aan. Ze inspireren me om wat er gebeurt in een ander perspectief te zien. Zowel het leven heel dichtbij als ver weg Want de pandemie dwingt ons ook om verder te kijken, over landsgrenzen en werelddelen heen. Dit weekend las ik in de NRC een artikel van Damiaan Denys (psychiater en filosoof). Hij schrijft: Het virus… legt de angst voor onze kwetsbaarheid bloot…. Is het virus wel onze vijand of is het onze leefstijl die het ontwierp, de angst die het onderhoudt of de controle waar we naar hunkeren? Lees meer : https://www.nrc.nl/nieuws/2020/04/03/je-kunt-corona-ook-omarmen-a3995834
Ik wil eindigen met de troost die de natuur biedt. Ik woon aan de rand van een park. Nog nooit heb ik zoveel mensen zien wandelen door het stukje bos, zien liggen op het gras. Ook zelf merk ik dat ik meer oog heb voor de wereld heel dicht om me heen. Door alles heen ontluikt de lente en schenkt ze ons haar schoonheid, troost en inspiratie. En is er de lentezon die ons koestert.
Daarom kies ik als slot een lievelingslied van me, van de Pools-Joodse volksdichter en componist Mordechai Gebirtig: “A zuniker shtral”. Hij schreef het lied in 1942, net verjaagd uit zijn huis. Onzeker over de toekomst, midden in een dreigende oorlog, schrijft hij dit lied van hoop. Hij ziet hoe een straal zonlicht op zijn bed valt. De voorbode van de lieve lente. De lente, de engel van liefde, vreugde. Een aankondiging van vrede voor iedereen. Je kunt het beluisteren op: https://open.spotify.com/track/3Yl3BYoE08zTC8dRhqyH4X?si=obTpJRMvReyDPVxZHc0jow
Ik wens je alle goeds, Mariejan
A zuniker shtral, Mordechai Gebirtig A zuniker shrtal iz aroyf af mayn bet. Fun libinkn friling der ershter shtafet. Un tsertlekh genumen mikh vekn, mikh vekn, shtey oyf mentsh es togt shoyn der hon hot gekrayt. Der friling der malekh fun libe un frayd, er kumt on fun ale fir ekn. Shtey oyf- mentsh! Es togt shoyn, der shtral tsu mir redt- Un vorem-mit libe mikh tsertelt un glet. Aroys gey, aroys gey farshpreyt di yediye, s’vet bald un gikh kumen oyf valt un oyf feld, oyf ale min feygl, oyf mentsh un oyf velt, di lang shoyn dervarte yeshiye. Shtey oyf- mentsh! Es togt shoyn, der shtral tsu mir redt. Un vorem- mit libe mikh tsertlt un glet. Der friling, der onsog fun fridn, fun fridn. Bald vet fun zayn blik zikh tsebliyen dos feld. Un likhtik un fray vet bald vern di velt- Far ale un oykh far aykh yidn.
Vertaling:
Een straal zonlicht valt op mijn bed. Het is de voorbode van de lieve lente. En ze wekt me teder. Sta op mens, de dag begint, de haan heeft gekraaid. De lente, de engel van liefde en vreugde, hij komt uit alle hoeken.
Sta op mens! De dag begint, zegt de straal tegen me. En ze omhelst en streelt me met warmte. Sta op en verspreidt het goede nieuws. Het zal snel komen, in de bossen, op de velden, bij alle vogels, bij de mensen, in de wereld. De lang verwachte zegening.
Sta op mens! De dag begint, zegt de straal tegen me. En ze omhelst en streelt me met warmte. De lente, de verkondiging van de vrede, van vrede. Spoedig zal door zijn glans het veld tot bloei komen en de wereld zal licht en vrij worden voor iedereen, ook voor jullie joden.