Inayat Khan: “Hoe ver men de stem ook ontwikkelt, hoe groot het volume ook moge zijn, en hoe ver de stem door oefening ook moge reike, men moet de verantwoordelijkheid blijven voelen voor het ongeschonden behoud van de natuurlijke stem bij elk ontwikkelingsstadium… Want ieder moet weten dat geen stem hetzelfde is als de zijne; en als de typische eigenschappen die tot de stem van ieders ziel behoren verloren gaan, dan blijft er niets van over.”
Centraal staat bij mij de mens die zingt. Het lied, alle stemoefeningen en andere oefeningen die ik gebruik, zijn dienstbaar aan iemands zelfontplooiing. Ik geef dus geen gewone zangles, maar gebruik de stem en het lied voor persoonlijke ontwikkeling. Alles wat ik aanreik heeft als doel dat je meer inzicht krijgt in hoe je jezelf manifesteert in je leven en welke rol je stem daarin heeft. Mijn manier van werken is ervaringsgericht, waarnemen en goed luisteren zijn belangrijke sleutels daarbij. Stap voor stap, vaak spelenderwijs, onderzoeken we zo wat vrij kan klinken, en welke klankkleuren verbleekt of zelfs verdwenen zijn. Inzicht krijgen in waarom iets gesloten is geraakt, kan je helpen om jezelf op de juiste manier aan te sturen en de juiste stappen te zetten om het weer te openen. Zo kun je jouw veelkleurigheid meer en meer tot uiting brengen.
De mensen die bij me komen hebben vaak een diep verlangen om te zingen. Sommigen hebben in hun jeugd gehoord: “Jij kunt niet zingen”, en durven nauwelijks meer. Anderen zingen al jaren in een koor en willen de stap zetten om hun stem meer te laten klinken, willen solozang ontwikkelen. Ook werk ik met zangers die technisch goed zingen, maar niet bij de beleving kunnen komen omdat iets geblokkeerd is geraakt. In dat proces van onderzoeken en ontwikkelen maak ik gebruik van verschillende methodes en technieken, steeds afgestemd op wat zich, al werkend met de stem, aandient. Zo kunnen we werken aan adem, gronding, ontspanning, zangtechniek, expressie, speelsheid of juist al zingend in contact blijven met jezelf en de wereld om je heen.
Ik kies liederen uit die aansluiten bij het thema wat speelt of bij hetgeen ontwikkeld kan worden: wanneer er gronding nodig is zal ik eerder voor een blues kiezen, om zachtheid, tederheid aan te spreken kan een wiegeliedje heel geschikt zijn. Stap voor stap bouw je zo ook een repertoire van liederen op, een kleurenpalet van klanken en gevoelens. Al zingend ervaar je de verschillen in sfeer van bijv.: een chanson, een jazzy lied, een klassiek lied, een gospel of een joods lied. Na verloop van tijd merk je vanzelf welke muziekstijlen je het meest aanspreken.
Om bij diepere lagen te komen werk ik veel met ‘vrije zang’. Vanuit ontspanning, meditatie of visualisatie klanken vrijlaten en zo je hart uitzingen. Het is een eenvoudige maar krachtige manier om ruimte te geven aan gevoelens in jezelf, die soms voorbij woorden gaan. Dit is zowel bevrijdend als verheffend. Niet voor niets gebruiken veel religies zang als middel tot contact met het Goddelijke.
Of ik nu individueel werk of met een groep, ik heb geen standaard oplossingen. Steeds weer is het boeiend om samen met iemand op onderzoek te gaan, en in de ontmoeting zich te laten ontvouwen wat nodig is om de stem vrij te maken en te laten klinken.
